بررسی استعارة مفهومی نور در دیوان شمس
نویسندگان
چکیده
در این مقاله با استفاده از نظریة شناختی استعارة معاصر، کارکردهای استعارة نور و خوشه های تصویری مرتبط بدان یعنی خورشید، آفتاب، شمع، چراغ و... در غزل های مولوی تبیین می شود. از رهگذر بررسی نور در دیوان شمس در می یابیم که شناخت و معرفت مقوله ای بصری است و به عنوان انگارة استعاری اولیه در ژرف ساخت این اثر نمودار می شود؛ مولوی با توجه به این انگاره و انگارة ثانوی«جهان غیب، نور است»، نور را به مثابة خدا، انسان کامل، مکان، خوراک و شراب، وجود،هدایت و امید و نیز وسیله ای برای تبیین مقولة فنا و بقا بر شمرده است. این انگاره های استعاری بستری مناسب برای تحلیل و تبیین مقولات انتزاعی مورد نظر مولوی محسوب می شود و انسجام درون متنی غزل ها را در پرتو ایده ای واحد و انگاره ای نخستین به تصویر می کشد. واژه های کلیدی: نور، مولوی، استعارة مفهومی، انگاره، کلان استعاره
منابع مشابه
بررسی استعارة مفهومی «عرفان خرابات است» در دیوان حافظ
امروزه مطالعات زبانشناسی شناختی به این مهم دست یافته است که بشر بدون استعارة مفهومی توانایی اندیشیدن ندارد. با کمکگرفتن از استعارة مفهومی افزونبر راهیابی به ذهن اهل زبان، با افکار آنان نیز بیشتر میتوان آشنا شد. باتوجهبه شیوة تفکر بشر میتوان دریافت انسان برای بیان امور معنوی و ماورای فیزیک، به امور مادی و برخی مصداقها نیازمند است تا بتواند به آنها اشاره کند. ادبیات فارسی که در دورهای گز...
متن کاملاستعارۀ مفهومی"شادی" در دیوان شمس
این پژوهش به بررسی استعارههایی میپردازد که با محوریت احساس شادی در دیوان شمس به کار رفتهاند. بنیان نظری پژوهش، نظریة استعارههای مفهومی است که استعاره را از حد ابزاری صرفاً زیباشناسانه به رویکردی برای شناخت و اندیشیدن اعتلا بخشیده است. مولانا در دیوان شمس برای تبیین بسیاری از ویژگیهای شادی، از حوزههای «اشیا»، «جانور»، «خوراک»، «گیاه» و «بازار» مدد جسته و توانسته این مفهوم انتز...
متن کاملبررسی تطبیقی استعارههای مفهومی «دایره» در دیوان شمس مولانا و اشعار جان دان
مقاله پیشِ رو، با هدف بررسی استعاره مفهومیِ عشق دایرهوار است در اشعار مولانا وتطبیق آن با شعری از جان دان -از شعرای دوره الیزابت انگلستان- تدوین شده است. مبنای نظری مقاله، نظریه استعاره مفهومی است که استعاره را از کاربردِ ادبیِ کهن خارج میکند و آن را به ابزاری برای تفکر و درکِ جهان پیرامون تبدیل میسازد. در ابتدا تعریفی از استعارة مفهومی ارائه شده است. سپس ابیاتی در آثار مولانا و جان دان- که در آن...
متن کاملبررسی استعارة مفهومی احساس «غم» در شعر مسعود سعد سلمان
احساس، یکی از محوریترین و نافذترین جنبههای تجربة بشر است. مطالعة احساسات نمیتواند بدون توجه به تحقیقات میان رشتهای انجام شود. یکی از این رویکردهایی که میتوان بر اساس آن تحلیلی از احساسات ارائه داد، زبانشناسی شناختی است و یکی از مفاهیم مطرح در این رویکرد، استعارة مفهومی است. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی مفهومسازی غم در اشعار مسعود سعد سلمان انجام شده است. براساس یافتهها، 14...
متن کاملبررسی استعارة مفهومی احساس «غم» در شعر مسعود سعد سلمان
احساس، یکی از محوریترین و نافذترین جنبههای تجربة بشر است. مطالعة احساسات نمیتواند بدون توجه به تحقیقات میان رشتهای انجام شود. یکی از این رویکردهایی که میتوان بر اساس آن تحلیلی از احساسات ارائه داد، زبانشناسی شناختی است و یکی از مفاهیم مطرح در این رویکرد، استعارة مفهومی است. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی مفهومسازی غم در اشعار مسعود سعد سلمان انجام شده است. براساس یافتهها، 14...
متن کاملبررسی استعارة مفهومی در سورة بقره(رویکرد زبانشناسیِ شناختی)
استعاره به خاطر انتزاعی بودن حوزة مذهب، از فراوانی بالایی در قرآن کریم برخوردار است. تا چندی پیش و قبل از پیدایش زبانشناسی شناختی، استعاره بیشتر به عنوان رویکردی برای زیباییآفرینی و روشی برای ابداعات هنری قلمداد میشد، امّا با طرح نظریة استعاره مفهومی، استعاره، ابزاری برای تفکّر و اندیشه به شمار رفت که در سراسر زندگی بشر جریان دارد و به کمک آن بسیاری از مفاهیم انتزاعی مفهومسازی میشوند. این پ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فصلنامه نقد ادبیناشر: دانشگاه تربیت مدرس
ISSN 1735-000X
دوره 3
شماره شمارۀ 10 2011
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023